Badacze ostatecznie nie ustalili skąd pochodzi technika zdobienia posadzki przy pomocy mozaiki. Najstarsze elementy wywodzą się zarówno ze starożytnej Mezopotamii jak i Wschodu, przy czym warto zauważyć, iż przez długie lata mozaiką wykładano wyłącznie posadzki lub nawierzchnie placów. Dopiero rozwój chrześcijaństwa spowodował, iż powstały mozaiki ścienne.
Skąd taka popularność niepozornych fragmentów kamiennych lub ceramicznych? Otóż niepowtarzalność wzorów sprawia, iż przy pomocy mozaiki staramy się zaspokoić chęć posiadania czegoś wyjątkowego, jedynego w swoim rodzaju. A biorąc pod uwagę różnorodność materiałów, z których mozaikę można ułożyć, oferuje ona nieskończoną ilość barw i wzorów, z których każdy może wybrać coś dla siebie. Ponadto małe elementy połączone ze sobą wpływają na bardzo dobre parametry powierzchni ozdobionej mozaiką – jest ona odporna na wilgoć, zmiany temperatury, uszkodzenia mechaniczne a także łatwo się zmywa. Nic więc dziwnego, że prócz stosowania jej do wykładania świątyń, jej piękno służyło ozdabianiu publicznych placów czy miejskich akweduktów. O tym jak bardzo mozaika jest trwała świadczą jej pozostałości datowane na V-VI wiek p.n.e.
Mozaika to swoisty obraz. Motywy, a także rodzaje technik wykorzystywanych do układania, zespajania czy obróbki elementów zależą od epoki i miejsca występowania mozaiki, przez co mozaika może stanowić swego rodzaju trwałe świadectwo kultury antycznej. Trwałość mozaiki docenili nasi przodkowie uwieczniając przy jej pomocy sceny z życia codziennego lub historii władców, przedstawienia mitologiczne. Prócz wzorów nawiązujących do religii zachowały się także mozaiki z motywami geometrycznymi, roślinnymi, architektonicznymi czy nawet cytatami.
W XI i XII wieku masowo ozdabiano drobnymi elementami kościoły na terenie Europy a od XIX wieku wkracza do wnętrz jako dekoracja przedmiotów codziennego użytku, mebli czy fragmentów posadzek. Współczesna mozaika ceramiczna oczywiście nawiązuje do kultury antycznej, to także reprodukcje słynnych obrazów, emblematy znaków towarowych, motywy roślinne a także wzory abstrakcyjne i indywidualne pomysły projektantów. To nie tylko kamienne obrazy na podłodze, ale sposób wykończenia ram luster, blatów stołów, basenów czy tarasów.
Prócz elementów kamiennych lub ceramicznych występuje także ceramika drewniana, posadzki wykonane ze starannie dobranych gatunków drewna, które układane są w fantazyjne wzory.
Zobacz także: podłoga drewniana
